Ολοκλήρωση του CIVIS Blended Intensive Programme (BIP) στη Νίσυρο: “Active Volcanoes and Climate Hotspots – An Interdisciplinary Exploration on Nisyros”

Ολοκληρώθηκαν επιτυχώς στη Νίσυρο, τα μαθήματα του πενθήμερου θερινού σχολείου (20–24 Οκτωβρίου 2025) με τίτλο «Active Volcanoes and Climate Hotspots – An Interdisciplinary Exploration on Nisyros», στο πλαίσιο του Europe’s Civic University Alliance (CIVIS), σε συνεργασία με το Υποψήφιο Γεωπάρκο UNESCO Νισύρου.

Στο θερινό σχολείο συμμετείχαν 43 φοιτήτριες και φοιτητές μεταπτυχιακού και διδακτορικού επιπέδου από εννέα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια — Aix-Marseille Université, Eberhard Karls Universität Tübingen, Université libre de Bruxelles, National and Kapodistrian University of Athens, Paris Lodron Universität Salzburg, Sapienza Università di Roma, Universitatea din Bucuresti, Universidad Autónoma de Madrid και University of London — υπό τη συντονιστική ευθύνη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).

Συντονίστρια του προγράμματος ήταν η Καθηγήτρια Παρασκευή Νομικού (Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ), Επιστημονική Υπεύθυνη του Γεωπάρκου Νισύρου, τονίζοντας τη στενή συνεργασία του ΕΚΠΑ με το γεωπάρκο στην εκπαίδευση και την έρευνα.

Η διεπιστημονική αυτή εκπαιδευτική δράση πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή διακεκριμένων καθηγητών, ερευνητών και συνεργατών:
• Σεραφείμ Πούλος, Μαρία Χατζάκη, Παναγιώτης Νάστος, Κώστας Διαλυνάς, Βαρβάρα Αντωνίου (ΕΚΠΑ)
• Karen Fontijn (Université libre de Bruxelles)
• Καλλιόπη Μπάικα (Aix-Marseille Université)
• Daniele Casalbore (Sapienza Università di Roma)
• Jafar Anbar (Postdoctoral Researcher, Aix-Marseille Université)
• Ελισάβετ Νικόλη (Γεωεπιστήμονας Γεωπάρκου Νισύρου)
• Gonca Kuscu (Muğla Sıtkı Koçman University)
Το ηφαιστειακό και γεωδυναμικό περιβάλλον της Νισύρου αποτέλεσε ιδανικό φυσικό εργαστήριο για την κατανόηση των ενεργών ηφαιστειακών διεργασιών, των κλιματικών μεταβολών και της αλληλεπίδρασης φυσικών και ανθρωπογενών παραμέτρων στο πλαίσιο των “climate hotspots” της Ανατολικής Μεσογείου.
Μέσα από διαδραστικά μαθήματα, βιωματικά εργαστήρια και εκπαιδευτικές εκδρομές πεδίου, οι συμμετέχοντες:
• Μελέτησαν το ενεργό ηφαιστειακό σύστημα της Νισύρου και τα γεωμορφολογικά του χαρακτηριστικά.
• Παρακολούθησαν εργαστήρια ηφαιστειολογίας, γεωμορφολογίας, κλιματολογίας και αρχαιολογίας.
• Εξασκήθηκαν σε μετρήσεις πεδίου και χρήση σύγχρονων οργάνων (drones, θερμικές κάμερες, μετεωρολογικούς αισθητήρες) για την καταγραφή φυσικών παραμέτρων.
• Επισκέφθηκαν τους σημαντικότερους γεωτόπους του Υποψήφιου Γεωπάρκου UNESCO Νισύρου, διερευνώντας τη σύνδεση γεωλογίας, τοπίου και πολιτισμικής κληρονομιάς.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας με το Γεωπάρκο Νισύρου, οι φοιτήτριες και οι φοιτητές επισκέφθηκαν:
• το Κέντρο Πληροφόρησης (Info Center) του Γεωπάρκου, όπου τους υποδέχθηκαν ο Πρόεδρος του Γεωπάρκου κ. Ευάγγελος Τασιούλας και ο Δήμαρχος Νισύρου κ. Χριστοφής Κορωναίος,
• το Αρχαιολογικό Μουσείο Νισύρου και το Παλαιόκαστρο,
ενισχύοντας την κατανόηση της γεωπολιτισμικής κληρονομιάς και της διαχρονικής σχέσης του ανθρώπου με το ηφαιστειακό περιβάλλον.
• το Ηφαιστειολογικό Μουσείο,
• την ηφαιστειακή νησίδα Γυαλί

Η Νίσυρος, ως ενεργό ηφαιστειακό και κλιματικό hotspot, αποτελεί μοναδικό πεδίο μελέτης των φυσικών διεργασιών που συνδέουν την ηφαιστειακή δραστηριότητα και την τοπική κλιματική μεταβλητότητα. Το θερινό σχολείο ανέδειξε τη σημασία της διεπιστημονικής προσέγγισης για την κατανόηση των περιβαλλοντικών προκλήσεων της περιοχής και την ανάγκη διεθνούς συνεργασίας στην έρευνα και την εκπαίδευση.

Η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων του δικτύου CIVIS, προωθώντας την κινητικότητα φοιτητών και διδασκόντων, τη διεπιστημονική έρευνα και τη διασύνδεση της επιστήμης με την τοπική κοινωνία της Νισύρου.